Spinal stenoz spinal kanalda ve/veya spinal sinir köklerinin çıktığı yan aralıklarda omurilik veya omurilikten çıkan sinir köklerini sıkıştırıp bası yaparak klinik belirti oluşturacak kadar olan daralmadır. Gelişimsel veya sonradan dejenerayonlara bağlı olabilir. Gelişimsel olanlar doğumdan itibaren vardır. En sık dejenerasyona bağlı olan tip görülür. Travma sonrası veya cerrahi işlemler sonrası da gelişebilir.
Dejeneratif spinal stenozun gerçek nedeni tam bilinmiyor. Ancak hareketli eklemlerdeki değişikliklerin kanalda daralmaya yol açtığı düşünülüyor. Dejenerasyon disk dediğimiz omurlar arası kıkırdaksı yastıkçıklarda veya her iki faset eklemlerde veya her üçünde aynı zamanda başlayabilir. Sonuçta üçü de etkilenir.
Dejenerasyon geliştikçe disk kanala doğu taşarak kanalı daraltır. Disk materyalinin, omurların veya bu bölgedeki ligaman denilen bağ yapılarının kireçlenmesi veya kemikleşmesiyle kanal daralır. Disk içeriğindeki sıvı azalıp yüksekliği azaldıkça faset eklemler üst üste biner ve faset ekleminde gevşeme oluşur. Bu olay sonucunda segmentte hareketlilik artar. Faset eklemler kalınlaşarak siniri sıkıştırır.
Kanal Daralması Bulguları
Ayakta dik durmak ve yürümekle ağrıları artar. Oturunca, öne eğilince, çömelince ağrıları azalır.
Yürürken belli bir mesafede oturup dinlenme ihtiyacı hissederler. Giderek bu mesafe kısalır. Belden bacaklara vuran ağrı ve uyuşmalar gelişir. Ağrı daha çok yanıcı tarzdadır. Çömelince ağrı azalır (Nörojenik Klaudikasyon).
Öne doğru eğilerek yürüdükleri için hastalar yokuşu inişe göre daha kolay çıkarlar. Lomber lordoz artacağı için hastalar bacaklarını uzatarak sırt üstü yatamazlar genelde bacaklarını karnına çekip cenin pozisyonda iki büklüm öne eğilir durumda daha rahat yatarlar.
Bacaklarının soğuk veya kendilerine ait değilmiş gibi hissederler.
Lateral Kanal Stenozu
Omurgada sinir kökünün çıktığı kanaldaki darlıktan gelişir. Bu nedenle daha çok tek taraflı bacak ağrısı vardır. Ağrıya ayakta duyulan yaygın uyuşma ve karıncalanma da eşlik eder. Ağrı gece gündüz devam eder, öksürme, hapşırma ile değişmez, oturmakla artabilir.
Kanal Daralması Tedavisi
Tanı konulduktan sonra tedavi hastanın şikayetine, klinik bulgularına, tanı yöntemlerinin bulgularına göre incelenip hastanın yaşı, genel medikal durumu (kalp, hipertansiyon, DM v.s. gibi sistemik hastalıkların varlığı), komorbiditesine (cerrahi ve anesteziye bağlı oluşabilecek riskler) göre değerlendirilerek hekimi tarafından en uygun tedavi yöntemi belirlenir. Eğer hastanın fazla bir şikâyeti ve bulgusu yoksa yol yürüme mesafesi çok azalmamışsa medikal tedaviler yeterli olacaktır.
İlaç tedavisi
Analjezikler (ağrı kesiciler), antiinflamatuar ilaçlar ve kas gevşeticiler, analjezikler genellikle ağrıyı büyük ölçüde azaltır. Kas gevşeticiler erken evrede kaslardaki spazmı çözerek yararlı olurlar. Antiinflamatuarlar ise kök seviyesinde oluşan ödem ve enflamasyonu çözerek etkili olurlar.
Egzersiz
Fleksiyon ve ekstansiyon egzersizleri gergin uzun bağı ve diskdeki arka lifleri zorlayarak bombeleşmeyi öne doğru iter ve disk materyalini öne aktararak sinir köklerini basıdan uzaklaştırır. Karın kaslarını güçlendirir ve daralmış intervertebral forameni açar.
Omurgaya uygulanan enjeksiyonlar
Epidural aralığa veya foraminal bölgede sinir kökü etrafına uygulanan steroid enjeksiyonları yapılabilir.
Fizik Tedavi
Uygun yapılan Fizik tedavi yöntemleri ile bel ve karın kasları güçlendirilerek oluşan spazmın çözülmesi ve düzgün posturun sağlanması ile omurgadaki basının azaltılması hedeflenir.
Cerrahi Tedavi
Cerrahi tedavide amaç daralmış kanalın açılıp sinir yapılarının serbestleştirilerek basının ortadan kaldırılmasıdır. Bu amaçla çeşitli yöntemler kullanılabilir.
En uygun yöntem mikrocerrahi olarak tek taraflı yaklaşımla iki taraflı laminotomi denilen arka kemik yapılarının açılarak sinir yapılarının rahatlatılması (dekompresyon) yöntemidir.
Lateral kanal darlığında foraminotomi, medial fasetektomi (sinir çıkım yerinin genişletilmesi) yöntemleri uygulanabilir.
Çoklu mesafe kanal darlıklarında gerekirse halk arasında “platin takılması” olarak adlandırılan omurganın kaymasını önlemek için omurgayı stabilize edici uygulamalar yapılabilir.